Edebiyat

Türkiye entelektüel tarihinde bazı isimler yalnızca akademik başarılarıyla değil, bıraktıkları derin etkilerle anılır. Ulus Baker, işte tam da bu özgün figürlerden biridir. Akademik çerçeveyi aşan düşünsel katkıları, bağımsızlığı ve özellikle felsefi düşünceyle sinema, sosyoloji ve tarih arasında kurduğu özgün bağlarla Türkiye’de düşünsel üretimi derinden etkilemiştir.

Bu makalede Ulus Baker’in yaşam öyküsünden başlayarak, felsefi yaklaşımlarına, eserlerine, Türkiye’de düşünsel kültüre yaptığı katkılara ve ölümünden sonra bıraktığı etkiye kadar kapsamlı bir portre çizeceğiz.

Giordano Bruno, 16. yüzyılda yaşamış, hem bilim hem de felsefe tarihinde çığır açmış İtalyan bir düşünürdür. “Her şeyin ötesinde” o, yalnızca gökbilimsel fikirleriyle değil, aynı zamanda evren anlayışı, din eleştirisi ve bireysel düşünce özgürlüğü üzerine düşünceleriyle de dikkat çekmiştir. “Ne yazık ki” fikirleri dönemin Katolik otoriteleriyle sert bir çatışmaya girince, trajik bir sonla karşılaşmıştır. Bu yazıda, Bruno’nun hayatı, fikirleri ve mirası “tüm ayrıntılarıyla” incelenecektir.

Baruch Spinoza, modern felsefenin kurucularından biri olarak akıl, doğa ve Tanrı üzerine geliştirdiği radikal fikirlerle günümüze ışık tutar.

Kanuni Sultan Süleyman ve Muhibbi mahlası, Osmanlı tarihinin en önemli liderlerinden birinin hem siyasi hem de edebi yönüyle tanınmasını sağlar. Kanuni, 46 yıllık hâkimiyeti sürecinde sadece fetihlerle değil, kaleme aldığı şiirlerle de iz bıraktı. “Muhibbi” mahlısını kullanarak yazdığı gazel ve kasidelerde, hem sevgiyi hem de devlet adamının iç dünyasını yansıttı.

Jean-Paul Sartre, yalnızca 20. yüzyılın en etkili filozoflarından biri değil, aynı zamanda entelektüel cesaretin, yazınsal üretkenliğin ve politik aktivizmin simgesi hâline gelmiş bir figürdür. Ayrıca, Fransız felsefe geleneğinin kalbinde doğan Sartre, varoluşçuluğun kuramsal temellerini atarken, bireyin özgürlüğüne ve sorumluluğuna dair yeni bir bilinç inşa etti.