Tarihte bilinen ilk bilgisayar programcısı, 19. yüzyıl İngiliz matematikçi ve yazar Ada Lovelace’dir. Ada Lovelace, 1843 yılında Charles Babbage’in tasarladığı Analitik Makine adlı erken dönem mekanik bilgisayarın ilk programını yazan kişi olarak kabul edilir.
Charles Babbage, Analitik Makine’yi, modern bilgisayarlara benzer mantıksal ve hesaplama işlemleri yapabilen bir mekanik cihaz olarak tasarlamıştı. Ada Lovelace, bu cihazın potansiyelini gören ve onunla ilgilenen nadir matematikçilerden biriydi.
Ada Lovelace, Analitik Makine için geliştirdiği yazılım ve algoritma fikirleri sayesinde, bugünkü anlamda bilgisayar programcılığının öncülerinden biri olarak kabul edilir. Lovelace, cihazın işleyişini anlayarak, matematiksel hesaplamaların yanı sıra müzik yapma, resim çizme ve sembollerle ifadeler oluşturma gibi farklı uygulamalar için kullanılabileceğini de öngörmüştü.
Ada Lovelace’in Analitik Makine için yazdığı program, bugünkü bilgisayar programlama dillerine benzeyen kod yapısına sahipti ve birçokları tarafından ilk bilgisayar programı olarak kabul edilir. Onun vizyonu ve katkıları, bilgisayarların gelişimine büyük bir etki yapmış ve bilgisayar programcılığının temellerinin atılmasına yardımcı olmuştur.
Ne yazık ki, Ada Lovelace’in bilgisayarın gerçekleşmeyecek bir hayal olduğunu düşünenlerle mücadele etmesi ve Analitik Makine’nin hiç tamamlanmamış olması nedeniyle, çalışmaları zamanında geniş çapta tanınmadı. Ancak, 20. yüzyılda bilgisayarlar geliştikçe, Ada Lovelace’in katkıları daha iyi anlaşılmaya başlandı ve onun büyük bir matematik dehası ve vizyon sahibi bir kadın olarak hatırlanması sağlandı. Günümüzde, her yılın Ekim ayında Ada Lovelace Günü olarak kutlanarak, onun bilgisayar bilimlerine yaptığı önemli katkılar anılıyor.
